27.10.2022 Spotkanie kutnowskiego Klubu Świadomej Młodzieży z przedstawicielami Rzecznika Praw Obywatelskich
W październiku samorzecznicy z Klubu Świadomej Młodzieży przy Fundacji „Pro Aperte” w Kutnie, spotkali się z przedstawicielami biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Było to jedno z kilku zaplanowanych spotkań samorzeczników z Rzecznikiem.
Rzecznik Praw Obywatelskich, przeznaczył ten rok na wzmacnianie nurtu samorzecznictwa. „Już 10 lat Biuro RPO wdraża dokument o Ochronie Praw Osób z Niepełnosprawnościami, by podkreślić znaczenie osób z niepełnosprawnościami ich współpracę z władzami. Słuchanie ich głosów z zewnątrz jest bardzo istotne dla Rzecznika Praw Obywatelskich. Rzecznik stoi na ich straży.” – mówi Beata Tokarz-Kamińska z biura RPO. Samorzecznictwo jest umiejętnością mówienia o sobie i swoich potrzebach, co się czuje, czego potrzebuje.
Samorzecznicy opowiadali o swoich potrzebach, ale również problemach i trudnościach. Jednym z przybyłych gości był Maciej Ryszawy, samorzecznik z Warszawy. Prowadzi media społecznościowe szerzące pojęcie samorzecznictwa.
„Biuro RPO spotyka się z młodymi ludźmi w spektrum autyzmu i niepełnosprawnościami, by dowiedzieć się co u nich słychać. Miasta, w których planowane są spotkania to Łódź, Kowal, Hełm, Poznań, Warszawa i Kutno.” – mówi przedstawicielka Rzecznika Praw Obywatelskich. „Spotkania są funkcją diagnostyczną. Rzecznik chce wiedzieć, jakie trudności mają młodzi samorzecznicy. Z tych sześciu wizyt, sporządzony będzie raport. Będzie on konsultowany z Fundacją „Pro Aperte” i innymi organizacjami. Działania mają na celu wzmocnić ruch samorzecznictwa.” – dodaje.
Rzecznik Praw Obywatelskich szuka przestrzeni, gdzie można włączać osoby z niepełnosprawnościami. „Zachęcamy, by zgłaszać śmiało swoje sprawy. Do Rzecznika można się zgłosić, jeżeli czujecie się źle traktowani lub czujecie, że wasze prawa są łamane.” – mówi Beata Tokarz Kamińska z Biura RPO. „Takich klubów jest mało. Trzeba pokazywać wasze działania w Kutnie. Wasze doświadczenie może inspirować. Pokazywanie tego szerzej i zastanawianie się, co zrobić by było więcej samorzeczników jest ważne.” – dodaje.
Czy szkoła daje możliwość zmian? Czy czują, że oferta konkursów jest interesująca dla młodych? Jak szkoła mogłaby wspierać ich pasje? Samorzecznicy odpowiadali na te pytania i podawali kreatywne rozwiązania i pomysły. Podczas spotkania padły także apele, m.in. mniej niezapowiedzianych kartkówek, brak szufladkowania, prowadzenie zajęć wolniej, bez narzucania szybkiego tempa, bo to tylko utrudnia naukę.
„Każdy autysta ma inny ten autyzm. Inaczej mój mózg zaczyna się przegrzewać. To dzieje się nie tylko u autystów, ale też u ludzi bez orzeczenia. Ja starałem się dostosować do ich tempa.” – powiedział jeden z samorzeczników Klubu z Kutna. „Nie lubię szybkiego dyktowania.”- padły kolejne słowa. Samorzecznicy wspominali też o pozytywnych sytuacjach i ułatwieniach, jakie otrzymują od nauczycieli.
Zebrani szukali rozwiązań ułatwiających wyciszanie się i redukowanie złości ucznia. Rozmawiali o pokojach wyciszeń. Okazało się, że są one bardzo potrzebne. Jeden z samorzeczników będzie postulował o wprowadzenie takiego pokoju w swojej szkole. Pojawił się również temat głośnych dzwonków. „Nie lubię głośnych dzwonków.” – mówi samorzecznik. „Brak dzwonków ma swoje plusy. Uczy zarządzania czasem, a także nauki czytania zegarka. Jednocześnie dba o komfort sensorycznych osób szczególnie wrażliwych, niekoniecznie tylko w spektrum autyzmu.” – mówi Przemysław Saczuk, Prezes Fundacji „Pro Aperte”.
Kolejnym postulatem było usunięcie porannych lekcji na 7:00 rano. Jest to niekomfortowe dla uczniów, nie tylko z niepełnosprawnościami. Jeden z samorzeczników wspominał, że jego dzień w szkole trwa 10h właśnie od 7:00 rano. „Jest to tylko jeden taki dzień w tygodniu, ale wracając ze szkoły jestem wyczerpany.”- mówił.
Na koniec spotkania sformułowano wnioski. Istnieje możliwość korzystania z mocy Rady Rodziców, zgłaszania pomysłu przez samorządy uczniowskie. Można korzystać z Ustawy o dostępności np. w kwestii barier dźwiękowych. Możemy złożyć wniosek i w ciągu 14 dni szkoła ma obowiązek zareagować. „Ważne jest to by mówić to co wam przeszkadza. Wtedy możemy coś z tym zrobić.” mówi Beata Tokarz-Kamińska z biura RPO.
Spotkanie dało optymistyczną wizję dla uczniów i poczucie sprawczości. Przedstawiciele Rzecznika Praw Obywatelskich zachęcali, by korzystać z praw i ustaw, jakie przysługują wszystkim obywatelom. Prawa, o które walczą samorzecznicy z niepełnosprawnościami są nie tylko ich sprawą. Udogodnienia, np. pokoje wyciszeni, są korzystne dla wszystkich.